Inleiding

Dit is het ruimtelijk kwaliteitskader van de gemeente Venray.

Met dit ruimtelijk kwaliteitskader leggen we vast:

• welke waarden en kenmerken belangrijk zijn om te behouden, versterken of herstellen;
• welke randvoorwaarden gelden om toekomstige plannen mogelijk te maken.

Ieder plan toetsen we aan de vastgelegde kernkwaliteiten en de wenselijkheid van het plan.
Het ruimtelijk kwaliteitskader vormt daarnaast een inspiratiedocument voor initiatiefnemers en bevat aanbevelingen die helpen om een plan goed in te passen, rekening houdend met de omringende waarden.

Het ruimtelijk kwaliteitskader is niet het enige kader of beleid dat bepalend is of uw plan kan worden ingepast. Voor ieder plan zal een bredere afweging plaatsvinden op basis van onze omgevingsvisie, ons beleid, de regelgeving van de gemeente Venray en van andere overheden.

Het ruimtelijk kwaliteitskader bepaalt dus niet óf een plan op een bepaalde plek kan worden gerealiseerd. Het geeft enkel aan waar bepaalde ontwikkelingen in de basis mogelijk zijn. Daarnaast geeft het richtlijnen voor hoe een plan op een bepaalde plek ruimtelijk kan worden ingepast. Daarbij staat behoud en waar mogelijk versterking van de omgevingskwaliteiten centraal.

We hebben onze ambities vastgelegd in onze omgevingsvisie:

1. Groen wonen voor iedereen (een goed woon- en leefklimaat)
2. Een gezond Venray heeft de toekomst (een duurzame en gezonde leefomgeving)
3. Venray bruist, bloeit en boeit (een goed werk- en verblijfsklimaat)
4. Natuurlijk Venray! (behoud en versterking van de ruimtelijke kwaliteiten)

Om onze ambities te behalen hebben we in de omgevingsvisie een groot aantal doelen opgenomen. Al deze doelen leggen beslag op de ruimte. Hoe we de diverse doelen willen realiseren hebben we uitgewerkt in diverse omgevingsprogramma’s die regelmatig worden bijgewerkt.

De toekomstige ontwikkelingen die in het ruimtelijk gebied plaatsvinden beschrijven we hieronder. Voor het ruimtelijk kwaliteitskader is van belang welke opgaven (wat doen we om de doelen te bereiken) leiden tot een veranderende ruimtevraag. De belangrijkste opgaven zijn vervolgens per deelgebied uitgewerkt.

• Gezondheid

We bevorderen de leefomgevingskwaliteit en gaan voor een leefomgeving die gezondheid stimuleert. Een omgeving die uitnodigt om te bewegen en een omgeving die bijdraagt aan zelf- en samenredzaam, door te zorgen voor veiligheid en toegankelijkheid van parken en het buitengebied. We streven daarom naar een vergroening van de omgeving en het bieden van toegankelijke wandel- en fietsroutes.

De ontwikkeling van voorzieningen stemmen we af op de diverse doelgroepen en de inrichting van de leefomgeving is zo dat (verkeers)veiligheid en duurzame mobiliteit elkaar optimaal versterken. Het bevorderen van de leefomgeving betekent ook het verbeteren van de water-, bodem- en luchtkwaliteit.

• Landschap, natuur, water en bodem

De natuurlijke processen van het water en de bodem vormen de kern van het herstel van natuur, water en bodem. Mogelijkheden voor activiteiten, functies en gebruiksvormen worden bepaald door deze natuurlijke processen. En ook de landschappelijke kwaliteiten worden hier voor een belangrijk deel door beïnvloed.

De Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) stelt dat het watersysteem in 2027 op orde moet zijn. Dit vereist ecologisch, hydrologisch en geomorfologisch herstel van oppervlaktewateren en behoud of herstel van de fysisch-chemische toestand. Een groot aantal beken voldoet nog niet aan de KRW. We versterken en verbeteren de biodiversiteit in de Natura 2000-gebieden en overige natuurgebieden. Maar ook daarbuiten en in de bodem gaan we aan de slag door het herstellen van de kwaliteit van de leefgebieden. We pakken daarbij de verzuring, vermesting, verdroging en versnippering aan en herstellen de kwaliteit van de bodem.

• Klimaatadaptatie

Klimaatverandering vraagt om meer ruimte voor water en maatregelen ter voorkoming van hittestress. In 2035 is Venray klimaatadaptief. Om een tekort aan water te voorkomen voeren we geen water meer af, maar houden we het vast in klimaatbestendige beekdalen, de haarvaten van ons watersysteem, en in de bodem.

Onze woonomgeving verkoelen we door ontstening en vergroening op straatniveau. Regenwater voeren we niet af, maar infiltreren we in de bodem. Door bos aan te leggen houden we meer water vast, slaan we koolstofdioxide op en versterken we de biodiversiteit.

• Energietransitie

De ambitie is om de CO2-emissie en het energieverbruik sterk te reduceren. We verduurzamen (bedrijfs)panden en woningen om zo de vraag naar aardgas te verkleinen en de opwek van duurzame energie te vergroten. Deze energietransitie kan niet alleen maar met zonnepanelen op daken worden opgelost. Venray wil vooralsnog geen windmolens op eigen grondgebied realiseren. We kijken naar andere mogelijkheden voor duurzame opwekking van energie uit mestvergisting, warmtewinning uit oppervlaktewater en dergelijke. Voor zonneparken koppelen we de mogelijke ontwikkeling aan het landschapstype. Hiervoor wordt met name gekeken naar de uitgangspunten uit de KODE Venray.

• Landbouwtransitie

De agrarische sector zal de komende jaren flink veranderen. De toenemende aandacht voor volksgezondheid, de stikstofproblematiek, verdroging en de kanteling naar een duurzamere landbouw zullen leiden tot veranderingen in de landbouw. De wijze waarop de landbouw verandert staat daarbij niet vast. Grootschalige technologische landbouw of kleinschalig biologisch en diverse vormen daar tussenin zijn mogelijk.

De belangrijkste voorwaarde is dat de milieu-impact van de totale landbouw op de omgeving verkleind moet worden. We stimuleren en faciliteren kringlooplandbouw. In ieder geval zal er sprake zijn van een afname van het aantal agrarische bedrijven. Dit leidt hoe dan ook tot vrijkomende agrarische bebouwing en tot bedrijfswoningen die niet langer als zodanig worden gebruikt.

• Vrijetijdseconomie

Een toename van woningen in en om dorpen leidt ook tot een groeiende behoefte aan recreatieve mogelijkheden. Daarbij wordt vooral ingezet op kleinschaligheid en kwaliteit. Recreatieve ontwikkeling mag niet ten koste gaan van de natuur.

• Mobiliteit

Wij willen dat bereikbaarheid geen obstakel vormt voor onze inwoners om deel te nemen aan de samenleving. Belangrijk doel is dat fietsen en lopen een veilige en aantrekkelijke wijze van vervoer gaan worden voor alle inwoners en bezoekers van de gemeente Venray. 

• Woningbouw

De groeiende bevolking en de daaraan gekoppelde woningbouwopgave, samen met de vraag naar huisvesting voor bijzondere doelgroepen is een belangrijke toekomstige ontwikkeling. In het programma Wonen is een verdeling van woningen over de verschillende kernen aangegeven. De locaties zullen in overleg met de dorpen worden bepaald. Ze zijn daarom nog niet opgenomen in dit ruimtelijk kwaliteitskader, tenzij er al een besluit over is genomen. Het ruimtelijk kwaliteitskader werkt als een contramal: op basis van te behouden en te versterken kwaliteiten wordt duidelijk waar ontwikkelingen niet of onder strikte voorwaarden plaats kunnen vinden.